Naleving van de Code 2009

Deze studie handelt over de verklaringen van niet-financiële informatie die opgenomen waren in de jaarlijkse financiële verslagen 2017 van de Belgische genoteerde vennootschappen.

Sinds boekjaar 2017 zijn bepaalde genoteerde vennootschappen inderdaad verplicht om nietfinanciële informatie openbaar te maken die minstens betrekking heeft op de sociale, de personeels- en milieuaangelegenheden, de eerbiediging van mensenrechten en de bestrijding van corruptie en omkoping.

Deze studie heeft tot doel een stand van zaken op te maken van dit onderwerp, voorbeelden van goede praktijken onder de aandacht te brengen en een aantal aanbevelingen te formuleren die ertoe strekken de presentatie en de kwaliteit van de verklaringen van nietfinanciële informatie te verbeteren.

Een eerste vaststelling is dat het nalevingspercentage zich stabiliseert op het hoge niveau van de laatste jaren, namelijk op 96%. De ondernemingen passen 94% van de codebepalingen onverkort toe terwijl ze voor 2% van de codebepalingen uitleggen waarom zij een specifieke bepaling niet toepassen. Dit geeft aan dat de beursgenoteerde ondernemingen weinig tot geen gebruik maken van de flexibiliteit die het ‘comply or explain’ principe hen biedt. Een observatie die we reeds in onze vorige onderzoeken konden vaststellen.

Over het algemeen wordt de Code 2009 goed nageleefd door de Belgische beursgenoteerde ondernemingen. Er is zelfs een lichte verbetering merkbaar van de nalevingspercentages ten opzichte van het vorig onderzoek. Opvallend daarbij is dat ondernemingen iets meer gebruik maken van de flexibiliteit die door het 'comply or explain'-principe geboden wordt.

De informatie over verbonden partijen is vrij uitgebreid maar is op bepaalde punten voor verbetering vatbaar. Tevens blijkt dat de transacties met verbonden partijen belangrijk zijn, zowel in aantal als in waarde.

In aanvulling op de periodieke monitoringstudie, die inzoomt op de formele naleving van de Code 2009, werd een veel bredere analyse gemaakt van de interne bestuurspraktijken bij de beursgenoteerde ondernemingen. Dit grootschalig project richt zich, naast het aftoetsen van de naleving, eveneens op de kwalitatieve variabelen die niet via publieke info beschikbaar zijn. De combinatie van beide aspecten geeft een uniek en volledig overzicht van de governance praktijken bij de Belgische beursgenoteerde ondernemingen.

Algemeen beschouwd, is er bij de beursgenoteerde ondernemingen een ruime naleving van de Code 2009. Niettegenstaande de meeste bepalingen worden nageleefd zoals de Code 2009 ze oplegt, wijkt elke onderneming wel af van één of ander punt van de Code 2009. Deze afwijking geeft, zoals de Codeopstellers het omschrijven, de nodige flexibiliteit aan de ondernemingen omdat zo rekening kan worden gehouden met hun specifieke kenmerken.

De FSMA heeft vastgesteld dat over een periode van drie jaar een aanzienlijke vooruitgang is geboekt op het vlak van de toepassing en de naleving van de regels inzake corporate governance.

De Belgische beursgenoteerde vennootschappen passen de code over deugdelijk bestuur (Corporate Governance Code) aanzienlijk beter toe dan een jaar geleden.

De naleving van de formele aspecten van de Code blijkt voor de BEL 20 ondernemingen geen probleemgebieden meer te bevatten. De transparantie op vlak van corporate governance is over de hele lijn zeer goed, met een aantal aandachtspunten.

De FSMA heeft, op basis van de jaarlijkse financiële verslagen 2009 (-2010) van de Belgische genoteerde vennootschappen, een onderzoek gewijd aan vier thema's waarover er, conform de Corporate Governance Code 2009, informatie zou moeten worden opgenomen in de Verklaringen inzake Corporate Governance.

Het VBO en GUBERNA deden een studie naar de mate waarin beursgenoteerde ondernemingen de formele aspecten van de Belgische Corporate Governance Code naleven. Uit de studie blijkt dat bedrijven zich steeds bewuster zijn van het belang van de invoering van de bepalingen uit de Code.